එරල් මුහුද සහ නෝමැඩ් වරුන් ( අවසාන කොටස)

                               මාර්කෝ පෝලෝ සහ අපූරු මොන්ගොල් සිරිත්

වර්තමාන මොන්ගොල් ජීවිතය

“පෙරදිග ලෝකයේ අරුම”  දැඩි අතිශයෝක්ති ව්‍යවහාරයක් දක්නට ලැබෙන කෘතියක්,බොහෝ සාහිත්‍ය විචාරකයින් රස්ට්ලෝ වෙතට , තම අසහනකාරී මුහුණ උල් කර දත් පෙන්වා සිනාසීමටත් ඔහුගේ මෙම ලේඛන යවහාරය හේතුවන්නට ඇති.නමුත් රස්තියාදුකාරයා සිතන ආකාරයට රස්ට්ලෝ ගෞරවය පුදකලයුතු ලේඛකයෙක්.පමණට වැඩි අතිශයෝක්තිය වටිනා කෘතියක හැඩය “බොඳ කලත්” රස්ට්ලෝගේ “පෑන් හරඹය” මාර්කෝ ගේ දෙශාටනයට නව ජීවයක් ලබාදුන් බව සහතිකයි.

මාර්කෝගේ කෘතිය පුරාවටම රස්ට්ලෝ විසින් අඩංගු කර තිබුනේ ඔහුගේ චරිතාපදානයට සාපේක්ෂව ගමන්ගත් ඔහුගේ දේශාටනය.සැබවින්ම එය අපුරු සංකල්පයක්!

මාර්කෝ තමන්ගේ ජිවිත කාලයෙන් අඩක්ම ගතකලේ “මුහුණ රවුම්” මොන්ගොල්වරුන් සමඟ.මානව විද්‍යාවේ දැක්වෙන ආකාරයට මොන්ගොල්වරුන් මොන්ගොලයිඩ් මානව විශේෂයේ ප්‍රධානම පුරුක ලෙසත් හඳුන්වන්න පුළුවන්. “රවුම්  මුහුණු , කුඩා ඇස්  , මිටි සිරුරු ඔවුන් බැලුබැල්මට වෙන්කර ගැනීමට භාවිතා කරන නිර්ණායක කිහිපයක්.

රවුම් මුහුණු  , කුඩා ඇස්

මොන්ගෝල්වරුන්ගේ ව්‍යාප්තිය සැලකුවොත් ප්‍රධාන වශයෙන් ඔවුන් මධ්‍යම ආසියාවේත් , සුළුතරයක් ඇමරිකානු යුරේසියානු කලාප වලත් ජිවත් වෙනව. ආසියානු කලාපයේ මොන්ගොල්වරුන්ගේ විසිරීම සැලකුවොත් බහුතරයක් (90% පමණ) මොන්ගෝලියාව හා මොන්ගෝලියානු රුසියානු දේශසීමා හරහා දිවෙන බ්‍රයිරේශියා කලාපය (මෙය ආසන්න ලෙස බයිකල් විල හා කම්චැට්කාවේ සිට හොකයිඩෝ දුපත් වෙත දිවෙන කලාපයයි) හරහා පැතිරී සිටිනව.ඉතිහාසඥන්ගේ නිරීක්ෂණ අනුව මොන්ගොල් වරුන් කම්චැට්කා අර්ධද්වීපය හරහා කැනඩාවේ ඇලස්කාවේ ඇන්කරේජ් ප්‍රදේශය වෙත සංක්‍රමණය වී පසුව ඇමරිකාව වෙත විසිරි ගොස් ඇති බවක් පැවසෙනවා.
මොන්ගොල්වරුන් ගෙන් බහුතරයක් බෞද්ධාගමිකයන්. අනෙක් බහුතරය සශේමාන් නම් (බෞද්ධාගමට සමාන) ආගමක් හා ඉතාම සුළු පිරිසක් ඕතඩොක්ස් නිකායික ක්‍රිස්තියානි ආගම ඇදහීමක් දකින්න පුළුවන්.සාමාන්‍යයෙන් සම්මත පිළිගැනීම අනුව මධ්‍යම මොන්ගොල් වෙරුන් (මොන්ගෝලියාව නිජබිම කරගත්) දැඩි සටන්කාමි ජාතියක් ලෙසටත් බ්‍රයිරේශියානු මොන්ගොල් වරුන් සාමකාමී ජාතියක් ලෙසත් ප්‍රසිද්ධියට පත්වී තිබෙනව.

සරල මොන්ගොල් ජිවිත

මධ්‍යම මොන්ගොල්වරුන් පිළිබඳව සැලකුවොත් ඔවුන්ගේ දැඩි පිළිවෙත් සහිත වුනු සටන්කාමි ක්‍රමයේ ස්වර්ණමය යුගය සටහන් වන්නේ ජෙන්ගිස් ඛාන් ගේ පාලන සමය තුල. හිට්ලර්ට තිබුනාක් මෙන් දැඩි කුරිරු ප්‍රතිපත්ති නොතිබුනත් ජේස්ගිස් ඛාන් පුරා අවුරුදු කිහිපයක් සුපිරි අධිරාජ්‍යයෙකු ලෙස සමස්ත උතුරු යුරේශියානු කලාපයම තම පාලනයට නතුකරගනු ලැබුවා.නමුත් මාර්කෝතම දේශාටනය සිදු කලේ ඊට පෙර කුබිලායි ඛාන් රජුගේ පාලන සාමය තුල.මෙහිදී රස්ට්ලෝගේ කෘතියේ මාර්කෝ පවසන ආකාරයට මොන්ගෝලියානුවන් බොහොම සරල නමුත් විකාරරුපි සිරිත් විරිත් වල ගැලුන අමුතු ජීවින් කොට්ටාශයක්.

සමස්ත කසාක්ස්ථාන මොන්ගෝලියානු මහා තැනිතලාව පුරාවටම විසිරි සිටින මොන්ගොල්වරුන් අශ්වයා තම යැපීමේ සංස්කෘතිය කරගත් මිනිසුන් විශේෂයක් .ඔවුන්ගේ ආහාර පුරුදු , රටා , ගමනාගමනය , මේ සෑම දෙයක්ම රඳා පවතී ඇත්තේ එම කකුල් සතරේ සොඳුරු සත්වයා මත.අශ්වයින්ගේ කිරි , ලොම් , මේදය , මස් ; මේ හැම දෙයක්ම මොන්ගෝලියානුවන් ඇතුළු සමස්ත මොන්ගොල්වරුන්ට ස්වභාවධර්මයෙන් ලැබුණු  වටිනා ත්‍යාගයක්.

වල් අශ්වයින්

සාමාන්‍යයෙන් මොන්ගොල්වරුන්ගේ ව්‍යාප්තිය මහා ස්ටෙප්ස් තෘණ භුමි ආශ්‍රිතව වාර්තා වුවත් ඔවුන්ගේ සැලකියයුතු (නමුත් ඉතා කුඩා) ජනගහනයක් රුසියාවේ ගෝබි කතරේදීත් දැකිය හැකියි.ගොබි කතර ගැන පුංචි සඳහනක් කලොත් , රස්තියාදුකාරයාට දැනෙන ආකාරයට එය පාඨකයන්ට සුළුවෙන් හෝ වැදගත් වේවි.

ගෝබි කතර රුසියානු මොන්ගෝලියානු දේශසීමා අතර පිහිටි සුවිසල් නිසරු බිමක් ලෙසත් හඳුන්වන්න පුළුවන්.කර්කටක නිවර්තනයටත් (උතුරු අක්ෂාංශ අංශක 23 හමාර )  ඉහල අක්ෂාංශයක පිහිටි නිසා එය ලොව තිබෙන සුපිරිතම ශීත කාන්තාරය ලෙසත් පිළිගැනීමක් තිබෙනව.ගෝබි කතර විශාලත්වයෙන් හැම අතින්ම දකුණු බොට්ස්වානා හි කලහාරි කතරට යම් සමාන බවක් දක්වනව.

රස්තියාදුකාරයා පාඨකයින්ට පුංචි ප්‍රශ්නයක් යොමුකරන්නම්,

වඩා භයානක උෂ්ණ කලාපිය කාන්තාරද? නැතිනම් ශීත කලාපිය කාන්තාර ද?

 මේ ප්‍රශ්නෙට පිළිතුරු සිතීමේදී ඔබ බොහෝවිට පිළිතුරු දෙකක් අතර සිරවෙයි.නැතිනම් කාන්තාර කියන ජාතිය කොහොමත් භයානකයිනෙ” කියා සිතයි.

නමුත් සංසන්දනයේදී වඩාත් කටුක වශයෙන් පිළිගන්නේ ශීත කලාපිය කාන්තාරයන්.   

සිතන්න , ඔබ සීත කලාපිය කතරක තනි වුනා කියාත් , රස්තියාදුකාරයා උෂ්ණ කලාපිය කතරක තනිවුනා කියාත්. නැතිනම් සරලව ඔබ ගෝබියේ බවත් රස්තියාදුකාරයා සහරාවෙහි තනිවුනා කියාත් මොහොතකට සිතන්න. දැන් අපි පුංචි සංසන්දනයක යෙදෙමු.

රස්තියාදුකාරයාත් , ඔබත් නිමක් නොමැති ගමනක ...

ගෝබියේ ජීවිතය

රස්තියාදුකාරයාගේ මිලිලීටර් පන්සීයක බෝතලයේ වතුර ටික අහවරයි.නමුත් ගෝබියේ තනිවුනු ඔබ ; ඒ හිම වැටෙන සීත කාලය නම් රස්තියාදුකාරයාට වඩා වාසනාවන්ත වේවි.මොකද ඔබට පිපාසෙට සීතල හිම දියකර බොන්ට පුළුවන්.නමුත් අනිත් හැම අතින්ම ඔබ අවාසනාවන්තයි පාඨකය.

ඔබට දරාගත හැකිද ඍන සෙල්සියස් අසුවක නැත්නම් සියයක උෂ්ණත්වයක්?

ඔබ සීතල ජලය පානය කර වැඩිම වුනොත් කිලෝමීටර් භාගයක් ඉදිරියට යයි.නමුත් ඔබ ඒ ක්ෂණයේම දෙපයින් ඇද වැටෙයි , ක්ෂණික මාංශ පේශි ගල්වීම නිසා.එවිට ඔබ අදාළ පරිසරය පිළිබඳව හොඳ වැටහීමක් තිබෙන කෙනෙක් නම් ඔබ ඇඟලා සිටින සීත කබාය ගලවා ඔබගේ කකුල් මත තදින් අතුල්වයි. එවිට ඝර්ෂණය නිසා මාංශ පේශි රත්වීමෙන් ඔබ යථාතත්වයට පත්වේවි. නමුත් ඔබ ආධුනිකයෙක් නම් ?...

:)

පාඨකය මතක තබාගන්න , ඒ ඔබේ අවසානයයි.ඔබ ඉහත ක්‍රියාමාර්ගය අනුගමනය නොකලා නම් ලේ ගමනාගමනය නැතිවීමෙන් ක්‍රමයෙන් කකුලේ පටක මියැදීමට පටන් ගනීවි.ස්නායු මියයාමෙන් ඔබට ඔබේ කකුල පිළිබඳව ඇති දැනීම නැති වී යාවි...

...ඔව් , ඔබේ කකුල දැන් මියගොසින්.ඔබටත් ක්‍රමයෙන් සිදු වන්නේ ඔබේ කකුලට සිදු වූ දෙයමයි.නමුත් මියයාමට පෙර ඔබට බඩගිනි නම් , බඩගින්නේ මියයාමට අවශ්‍ය නැතිනම් ඔබට ඔබගේ කකුල ආහාරයට ගත හැකියි.ඒ වෙනුවෙන් ඔබට අවශ්‍ය සවිමත් කියත් දැති තලයක් සහිත පෑන පිහියක් පමණයි.!

ඔව් පාඨකය ඔබට එය උත්සාහ කර බැලිය හැකියි.සෙන්නාගේ“දොරුව පරාදයි” මෙන් එය වේදනාකාරී දෙයක් නොවෙයි.එය ඔබට රුධිර වහනයෙන් තොර ක්ෂණික ආහාරයක් වෙයි!

ඔබ සිතනවාද රස්තියාදුකාරයා ගල් බාගයක් ගසා මෙම පොස්ටුව ලියන්න අවතීර්ණ වූවා කියා? , තමන්ගේම කකුල තමන්ම කන්න?! 

හිම මිදුණු පාවෙක් (ස්තුතිය එලේනා පොල්‍යන්ස්කායාට 

Спасибо за Еленой Полянской)

නමුත් පාඨකය , එය බොහොම කෘර කටුක සත්‍යයක්.මේ බව රස්තියාදුකාරයාට පැවසුවෙත් පාවෙක් නෝමැඩ්වරයෙක්.ඒ ඔහුගේ සොයුරා හිමේ අතරමං වු සිද්ධියක් සිහිකරමින්.මේ පිළිබඳව ලිඛිත සාක්ෂියක් ඔබට ලබාගත හැකියි “සුදු මෝරා” ලෙසින් සිංහලයට පරිවර්තනය කෙරුණු සුප්‍රකට කෘතිය කියවිමේදීත්.ඒ වගේම ඉන්දියාවේ හිමාලය ආශ්‍රිතවත් මෙවැනි බියකරු සිදිවීම් සිදුවුන බව රස්තියාදුකාරයා අත්දුටු දෙයක්.

අපගේ සංසන්දනයේදී ඔබ පළමුවෙන් මියයාවී.නමුත් රස්තියාදුකාරයාත් දෙවනුව මියයාවී.

ඉතින් පාඨකයිනි වෙනස් කරන්න ඔබගේ ශබ්ද කෝෂය,

“කාන්තාරය හා කනත්ත යනු වචන දෙකක් නොව එකක්” ලෙසට!..........

මොන්ගොල් ලේ තිබෙන සෑම ජාතියකම ගෝත්‍රිකයින් ඉතා ත්‍යාගශීලි මිනිසුන් විශේෂයක්.ඇත්තටම එය පමණට වැඩි ත්‍යාගශීලි බවක්!

ගෝබියේ ටුබී නෝමැඩ්වරයෙක්  (internationalreportingproject.org වෙතිනි)

රස්තියාදුකාරයා ඔබට මොන්ගොල් වරුන්ගේ අපුරු ත්‍යාගශීලි සිරිතක් පිළිබඳවත් සඳහන් කරන්නම්.මේ පිළිබඳව සඳහන් වෙන්නෙත් මාර්කෝ ගේ දේශාටන වර්තාවේමයි. රස්ට්ලෝ හා මාර්කෝ සඳහන් කරන ආකාරයට , විවාහක මොන්ගොල් පවුලක් සිටින ගෙයක නවාතැන් ගැනීමට සංචාරකයෙක් (පිරිමි) පැමිණියොත් ගෙහිමියා අදාළ දිනයට කාන්තාව සංචාරකයාට බාරදී වෙනත් ගෙදරක නවාතැන් ගන්නවාලු !

හිතවත් පාඨකයිනි සිතාබලන්න...

ඔබ ගෝත්‍රිකයෙක් වුවා නම් ඔබේ බිරිඳව සංචාරකයෙක්ට බාරදී වෙන ගෙදරකට නවාතැන් ගන්න යනවාද?

ඔබ ඔබේ බිරිඳව වෙනත් කෙනෙකු ස්පර්ශ කරනවාටවත් කැමතිද?

මේ සිරිත වර්තමානයේ ක්‍රියාත්මක නොවුනත් මාර්කොගේ දේශාටන වාර්තාවේ සඳහන් වුනු එය එහි ප්‍රධානම පරිච්චේද අතරින් එකක්.නමුත් රස්තියාදුකාරයා ටුබී ගෝත්‍රිකයන්ගෙන් අසා දැනගත් ආකාරයට මෙය මොන්ගෝලියාවේ ඇතැම් “තනිවූ” කඳුකර ගෝත්‍ර අතර දැනටමත් පවතින සිරිතක්.මෙයාට හේතුව බටහිර සමාජයට සාපේක්ෂව  බලන ඔවුන්ගේ නුගත්කම ද? නැතිනම් කාන්තාවට ඒ සමාජයේ ඇති නොසැලකිලිමත් බවද?

මෙයාට අදාල නොවුනත් “ආසියාවේ  අශ්චර්යයේ”  මෙවැනි දෑ සිදුවන්නේ නැතිද? තමන්ගේ බිරිඳව ගණිකා වෘත්තියට යොදවන ස්වාමිපුරුෂයන් නැතිද? ඔබ සිතන්නේ නැතිද කාන්තාවගෙන් යැපෙන ආර්ථිකයක් ඇති මෙවැනි රටක සෑම ස්වාමිපුරුෂයෙක්ම ඒ ගැන ලජ්ජාවට පත්විය යුතු බව?

අතවර කිරීම් , බලහත්කාරකම් , දුෂණ ; මේ සෑමදෙයක්ම මිනිසා නමැති සත්වයාගේ රැකවරණය බලාපොරොත්තු වෙන කාන්තාව නමැති සත්වයා ඉවසිය යුතුද?  ....

සීතල පාවෙක්

සම්ප්‍රදායික නෝමැඩ් සංගීතය

 ප:ලි - ඇන්කර්ඒජ් යනු වත්මන් ඇලස්කාවේ අගනගරය යි. එය කැනඩාවේ නගරයක් නොවේ. නිවැරදි කල ඇනෝනිමස් කියවන්නාට රස්තියාදුකාරයාගේ ස්තුතිය

සඳහන් නොකළ ඡායාරූප උපුටාගැනීම  - වෝක්ස් පොපියුලි .kz
බාහිර මුලාශ්‍ර - ට්‍රැවල් ටු ඊස්ට් ඒෂියා 1882 නියෝර්ක් පුස්තකාලය (ගුගල් ඩොක්ස් හි ඇත)
                       ද නෝමැඩ්ස් 1952 , රාජකීය මුද්‍රණාලය එක්සත් රාජධානිය
                       නෝමැඩ්වරුන් , විකිපීඩියා විශ්වකෝෂය
                       මාර්කෝපෝලෝ ගේ දේශාටන වාර්තාව (සිංහල අනුවාදය)
                       මාර්කෝපෝලෝ ගේ දේශාටන වාර්තාව (ඉංග්‍රීසි අනුවාදය)
                       ලයිෆ් ඉන් මොන්ගෝලියා 2003 , හන්ට්බර් ඇන්ඩ් විස්ට් ප්‍රකාශකයෝ ස්විස්ටර්ලන්තය